Waarom jij wél interessant bent voor hackers
Criminelen zoeken niet alleen naar grote vissen. Ze zoeken persoonsgegevens. En dat betekent dat miljoenen gewone gebruikers een aantrekkelijk doelwit zijn. Je telefoon bevat wachtwoorden, e-mails, foto's, contactgegevens en vaak toegang tot je bankrekening of crypto-wallet.
Stel je voor: iemand heeft via een zwakke plek toegang tot jouw toestel. Ze kunnen sms-codes onderscheppen, phishinglinks sturen naar je contacten, of via jouw e-mailadres proberen in te loggen op andere diensten. Zelfs kleine beetjes informatie kunnen veel geld waard zijn op het dark web. Criminelen gebruiken ze daar voor identiteitsfraude, oplichting of toegang tot andere accounts.
Daarom is het geen kwestie van paranoia, maar van basisveiligheid.
1. Schakel tweestapsverificatie in voor alle accounts
Bijna alle grote apps en diensten bieden inmiddels tweestapsverificatie (2FA). Dit betekent dat je, naast je wachtwoord, ook een extra code nodig hebt. Je krijgt deze code vaak via sms of een app als Google Authenticator.
Zorg ervoor dat je dit inschakelt voor e-mailaccounts, sociale media en bankapps. Zo voorkom je dat iemand met alleen jouw wachtwoord toegang krijgt.
2. Stel automatische updates in
Kwetsbaarheden in software worden continu ontdekt en gepatcht. Als je telefoon of apps niet up-to-date zijn, loop je onnodig risico. Zet automatische updates aan voor zowel het besturingssysteem als je apps, zodat je altijd beschermd bent tegen de nieuwste bedreigingen.
3. Vergrendel je scherm goed
Een simpele pincode van vier cijfers is echt niet meer van deze tijd. Kies voor een langere code, een patroon of gebruik biometrie zoals gezichtsherkenning of vingerafdruk.
Vergeet ook niet je vergrendeltijd kort in te stellen (bijvoorbeeld 15 seconden). Zo voorkom je dat iemand zomaar toegang heeft als je je telefoon even laat liggen.
4. Gebruik een wachtwoordmanager
Veel mensen gebruiken nog steeds één of twee wachtwoorden voor al hun accounts. Dat is een groot risico. Met een wachtwoordmanager (zoals Bitwarden of 1Password) kun je sterke, unieke wachtwoorden genereren en veilig bewaren.
Zorg er wel voor dat je de wachtwoordmanager zelf ook goed beveiligt met een sterk hoofdwachtwoord en tweestapsverificatie.
5. Installeer alleen apps uit betrouwbare bronnen
We installeren ons helemaal suf wat apps betreft. Maar hoe vaak lezen we eigenlijk waar we deze GRATIS apps toegang tot geven. Let goed op wat je accepteert. Blijf weg van onbetrouwbare downloadlinks via onbekende fora of dubieuze websites. Android-gebruikers lopen hier extra risico, omdat het mogelijk is om apps buiten de Play Store te installeren.
Controleer bij het installeren van een app altijd de toegangsrechten: vraagt een simpele zaklamp-app toegang tot je contacten of locatie? Dan klopt er waarschijnlijk iets niet.
6. Beveilig je verbindingen
Gebruik geen onbeveiligde wifi-netwerken voor gevoelige zaken zoals bankieren of betalingen. Zet automatische verbinding met open wifi uit in je instellingen.
Als je vaak onderweg bent en toch wifi wilt gebruiken, overweeg dan een goede VPN-dienst. Hiermee versleutel je al het verkeer vanaf je toestel.
7. Houd je locatiegegevens onder controle
Apps vragen vaak toegang tot je locatie, ook als het niet nodig is. Controleer regelmatig welke apps toegang hebben tot je locatie en stel dit in op “alleen tijdens gebruik” of schakel het volledig uit.
Zo voorkom je dat je onbewust realtime informatie deelt over waar je bent. Dit is iets waar kwaadwillenden heel eenvoudig misbruik van kunnen maken.
8. Maak regelmatig een back-up
Mocht je toestel toch een virus oplopen of gestolen worden, dan is een back-up je redding. Zowel Android als iOS bieden de mogelijkheid om automatisch een back-up te maken naar de cloud.
Overweeg daarnaast om regelmatig een offline back-up te maken op een versleutelde harde schijf, zodat je niet volledig afhankelijk bent van cloudproviders. Nooit alles op één paard inzetten geldt ook bij je online veiligheid.
9. Controleer op ongebruikelijke activiteiten
Let op meldingen die je niet verwacht, plotselinge installatie van onbekende apps en vreemde inlogpogingen bij je accounts. Als je iets verdachts opmerkt, verander dan meteen je wachtwoorden en activeer tweestapsverificatie. Regelmatig controleren voorkomt dat kleine problemen uitgroeien tot grote beveiligingsrisico’s.
10. Neem je privacy serieus
Veel apps verzamelen data voor reclamedoeleinden. Via de instellingen van je telefoon kun je tracking beperken en gepersonaliseerde advertenties uitschakelen. Bij Android vind je dit bij ‘Google-advertenties’, en bij iPhone onder ‘Privacy & beveiliging’.
Het is ook slim om regelmatig je toestemmingen na te lopen: wie heeft toegang tot je microfoon, je camera of je contacten? Trek rechten in waar nodig.
Meer lezen over online veiligheid
De Nederlandse overheid neemt online veiligheid ook serieus. De campagne “Laat je niet interneppen” van de Rijksoverheid biedt actuele en toegankelijke informatie over veilig gebruik van smartphones, online diensten en privacybescherming.
Je telefoon is je digitale sleutelbos, maar dan met toegang tot meer dan alleen je huis. Behandel dit dus ook zo. Zelfs als je denkt dat je niks te verbergen hebt, valt er voor criminelen altijd iets te halen. Een kleine aanpassing in je instellingen kan het verschil maken tussen een veilige of kwetsbare online wereld.
